Tweet

ทีวีดิจิตอล 1 เมษายน กับการทดลองออกอากาศ

ผ่านไปแล้วนะครับสำหรับวันแรกของการทดลองออกอากาศของระบบทีวีดิจิตอลในบ้านเรา จะว่าไปแล้วเป็นการเริ่มทดสอบระบบ MUX กันอย่างจริงๆจังๆ มากกว่า ตามหลักการกระจายสัญญาณทีวีดิจิตอลในบ้านเราที่มีหลักการคือ มีผู้ให้บริการโครงข่ายแยกออกจากผู้ให้บริการเนื้อหาหรือช่องทีวีต่างๆนั่นเอง หากท่านมีคำถามว่าทำไมดูไม่ได้ ทำไมช่องสัญญาณไม่นิ่ง ก็ลองอ่านไปจนจบนะครับ และต้องขอขอบคุณทุกท่านที่เข้ามาร่วมบันทึกประวัติศาสตร์การก้าวสู่ระบบทีวีดิจิตอลของไทยด้วยนะครับ

การทดสอบในวันแรกสำหรับกรุงเทพและปริมณฑล รวมถึงจังหวัดใหญ่ๆอย่างเชียงใหม่ นครราชสีมา สงขลา ก็อาจจะมีการลุ้นกันเหนื่อยนะครับสำหรับแฟนๆทีวีดิจิตอลที่ต้องคอยตามปรับจูนกล่อง แล้วเห็นช่องสัญญาณกระโดดไปมา ส่วนหลักการ Must carry ของบรรดาจานดาวเทียมทั้งหลาย หลายคนคงปิดเปิดกล่องกันวันละหลายรอบเพื่อรอชมทีวีช่องใหม่ๆ ผลก็ผสมปนเปกันไป เราก็มาดูกันนะครับว่าช่วงการทดสอบจะใช้เวลานานกี่วันถึงจะนิ่ง และพร้อมกับมาดูเหตุผลกัน

ต้องเข้าใจนะครับว่าการจะรับชมทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินได้หรือไม่นั้น ก็จะขึ้นอยู่กับความพร้อมของ MUX หรือผู้ให้บริการระบบโครงข่ายสัญญาณที่ได้รับอนุญาตจาก กสทช ซึ่งก็มีอยู่สี่รายอันเป็นผู้มีโครงข่ายในระบบอนาลอกเดิมนั้นเอง หรือตามที่คุณสุภิญญา กลางณรงค์ แห่ง กสทช. อุปมาไว้ว่าเปรียบเหมือนรางรถไฟ ที่จะพร้อมให้บริการรถไฟขบวนต่างๆ 24 ชบวนที่จะนำสาระบันเทิงมาสู่บ้านเรา ตอนนี้ก็เริ่มที่หัวเมืองใหญ่ๆก่อน

การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานระบบเครือข่ายโทรทัศน์นั้นเริ่มหยุดนิ่งมาเกือบยี่สิบปีแล้ว หลังจากเริ่มมีการหันมาใช้ดาวเทียมยิงสัญญาณกันเป็นหลัก แทนที่จะมีการทำเสาส่งกระจายสัญญาณกันเป็นทอดๆ อันเนื่องมาจากต้นทุนที่ต่ำกว่า ไม่ต้องการคนดูแล ทั้งระบบไฟ สถานที คนเฝ้า สถานีทวนสัญญาณต่างๆเหมือนในอดีต

แต่คราวนี้ กสทช. มองการณ์ไกล กำหนดว่าต้องมีการวางโครงข่ายพื้นฐานภาคพื้นดินกันใหม่ ให้ครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศ วันไหนเกิดลมสุริยะ (Solar wind) รุนแรง ต้องปิดดาวเทียมไปเราก็จะยังดูทีวีดิจิตอลได้อยู่โดยไม่ต้องอิงอยู่กับระบบดาวเทียม โดยผู้ให้บริการโครงข่ายต้องวางระบบกระจายสัญญาณในปีแรกให้ได้ 50% ซึ่งทาง กสทช ก็ต้องทำทุกวิถีทางละครับ

จากประเด็นการวางระบบเครือข่ายก็คงจะมีคำถามตามมาว่าทำไมต้องทดสอบกันนาน ผมก็ขอให้ความเห็นจากประสบการณ์ที่เคยทำงานกับระบบเครื่องเร่งอนุภาคมาบ้างนะครับ เครื่องส่งสัญญาณทีวีดิจิตอลนั้น ว่าไปแล้วก็คือคลื่นไมโครเวฟที่มีกำลังระดับกิโลวัตต์ เครื่องเหล่านี้ไม่ได้เป็นระบบ Solid state ล้วนๆ แบบว่ามี power transistor กำลังสูงๆนะครับ ที่เปิดปุ้บติดปั้บ

ตัวอย่างส่วนประกอบของเครื่องส่งทีวีดิจิตอล ที่เป็นเครื่องส่งคลื่นความถี่วิทยุ (RF) กำลังสูงการนำคลื่นออกจากตัวผลิตคลื่น ระบบกำจัดคลื่อนสะท้อน การจูนนิ่ง ต้องกระทำในท่อนำคลื่นแทนที่จะเป็นสายทองแดงแบบปกติ

แต่เครื่องเหล่านี้จะมีท่อนำคลื่น (wave guide) ขนาดใหญ่อย่างตัวอย่างตามภาพด้านบนนะครับ ส่วนใหญ่ก็เพิ่งติดตั้งและแกะกล่องกันใหม่ๆ การเริ่มทดลองเดินเครื่องก็ใช่ว่าจะเดินได้เต็มกำลัง 100% ได้ทันที จะต้องเริ่มเดินเครื่องที่กำลังน้อยๆก่อน เช่นที่ 10% แล้วรอจนอุณหภูมิได้ที่ ไม่มีข้อผิดพลาด ไม่เกิด overheat ระบบระบายความร้อนทำงานปกติ ควบคุมระบบน้ำหล่อเย็นให้ได้คงที่ไม่เกินค่าที่กำหนด แล้วค่อยเพิ่มเป็น 20% แล้วก็ตรวจสอบมอนิเตอร์ค่าต่างๆกันอีก จดค่า plot graph ตรวจสอบความนิ่งของอุณหภูมิน้ำหล่อเย็น นี่ว่าทำไมผู้ชมที่อยู่ห่างจากเสาส่งมากๆ ช่วงแรกๆ ความแรงสัญญาณจะต่ำมาก และค่อยๆเพิ่มขึ้น

กระบวนการนี้ต้องลองกันสองสามวัน จนมั่นใจได้ว่าเริ่มนิ่ง อุณหภูมิระบบคงที่ กำลังไม่ตก ระบบ auto tuning ที่เป็นระบบแมคคานิคที่คอยปรับจูนให้ความถี่คงที่ตามอุณหภูมิทำงานได้ดี ความถี่ไม่แกว่งเกินกว่า spec วิศวกรจึงจะพอหายใจได้ จากนั้นจึงจะหันไปเล่นกับระบบการปรับแต่งเพื่อให้ได้กำลังสูงสุดแต่เปลืองไฟน้อยสุด และไหนจะต้องดูบรรดาฮาร์โมนิคทั้งหลายว่าไม่ไปรบกวนกับ MUX เจ้าอื่นๆอีก ก็คงต้องใช้เวลากันซักระยะนะครับ

วันใดที่เราได้ระบบ MUX ที่นิ่งอยู่ตัว เมื่อนั้นเราคงได้ดูทีวีดิจิตอลที่ไม่ต้องปวดหัวว่าจะวิ่งหา MUX เจ้าไหน ช่องไหนเลขอะไรกันละครับ ถึงจุดนั้นแล้วคิดว่า กสทช คงจะเริ่มโปรโมทอย่างเต็มที่ เพราะหากตอนนี้โปรโมทว่าดูทีวีดิจิตอลได้แล้ว แต่ระบบเครือข่ายยังไม่นิ่ง คนที่จะปวดหัวสุดก็คงเป็น กสทช ที่อาจจะโดนชาวบ้านด่าว่า ไหนหละทีวีดิจิตอล ซื้อกล่องมาแล้วทำอย่างไร จูนยังไง ก็หาสัญญาณไม่เจอ

ฉะนั้นถ้าหากท่านไปหากล่อง Set top box เพื่อมาลองดูทีวีดิจิตอลที่ทราบข่าวมาว่าเริ่มออกอากาศ 1 เมษายน 2557 ก็ใจเย็นๆนะครับ ถ้าว่างก็เล่นกับกล่อง ลองหาสัญญาณไป ดูทีวีดิจิตอลไป หากสัญญาณหาย ก็ใจเย็นๆนะครับ เพราะอยู่ในช่วงทดสอบ กล่องทีวีดิจิตอลที่ท่านซื้อมาใช้ได้แน่นอนครับ

ถึงวันนั้นแล้วท่านอาจจะกลับชอบระบบทีวีดิจิตอลมากกว่าทีวีดาวเทียมก็เป็นได้นะครับ เพราะความคมชัดแม้เป็นระบบ SD ก็อาจจะดีกว่าที่ดูผ่านจานดาวเทียม เพราะไม่ได้ถูกบีบอัดสัญญาณมากเพื่อใส่ช่องให้ได้มากๆ อันเป็นการลดต้นทุนของผู้ประกอบการทีวีดาวเทียมทั่วไป

นอกจากประเด็นข้างต้นแล้ว การสามารถดูทีวีดิจิตอลภาคพื้นดินได้นั้น นับเป็นเรื่องทีน่าสนใจยิ่ง ท่านจะมีช่องทางในการดูสาระบันเทิงจำนวนหลายช่อง โดยไม่ต้องพึ่งพาจานดาวเทียม ไม่ต้องอยู่กับที่ (fixed position) อีกต่อไป พกทีวีไปดูในตลาด ในสวน ดูในรถ ที่ทำงาน ห้องน้ำ ด้วยความคมชัด มากมายหลายช่อง แค่เพียงมีทีวีกับเสาอากาศ และในอนาคตที่บรรดา smart phone ทั้งหลายสามารถดูทีวีดิจิตอลได้ ความบันเทิงก็จะเป็นแบบ mobile ไปได้ทุกที่ ต่อยอดให้มีการพัฒนา content หลากหลาย มีตัวเลือกมากมายสมกับยุคสมัยมากขึ้น

สุดท้าย ก็ขอแสดงความยินดีกับประเทศไทย ในการก้าวสู่ยุคทีวีดิจิตอล กับวันแห่งประวัติศาสตร์ 1 เมษายน 2557 ด้วยนะครับ ( ไม่ใช่ April Fool Day แน่นอน)